5. VRAGEN OVER DE BEOEFENING VAN LUKUMI
a. Welke taboes zijn er in Lukumi traditie?
Taboes (Ewo) in Lukumi hebben zijn oorsprong uit verschillende bronnen. Sommige zijn cultureel (invloed van Afrikaanse onthouding of verspreiding uit het katholicisme). Sommige zijn gerelateerd aan een Odu vanuit divinatie voor een persoon. Sommige zijn gerelateerd aan geslacht en sommige zijn universele taboes.
De meeste Lukumi zullen zelden zwarte kleding dragen, omdat zwart negativiteit aantrekt. Crematie is ook taboe. En vrouwen bijvoorbeeld, bespelen geen aña drums.
Er zijn veel voedsel taboes, sommige gerelateerd aan het voedsel wat gegeven wordt aan de Orisha (zoals geen zout voor Obatala) en andere gerelateerd aan Odu (bijvoorbeeld- geen hete kruidig eten consumeren zoals peper).
b. Waarom hebben jullie taboes/restricties?
Omdat alles een manier is om Ashé te versterken of af te zwakken. Ashé is kracht of levensenergie. Odu kan aangeven welke dingen of gedragingen nadelig zijn voor jouw Ashé zowel het ook kan aangeven welke dingen en gedragingen jouw Ashé kan versterken.
c. Wat is ache?
Ashé is een yoruba concept wat kracht en goddelijke zegening betekent.
d. Waarom offer jullie dieren?
Het ritueel slachten van dieren wat wel belangrijk is in de religie, is totaal buiten proporties gehaald door de media, en het is niet het middelpunt van Lukumi. De dieren zijn gewijde offers, ingewijd voor gezamenlijke consumptie, wat gedeeld wordt met de voorouders en de Orishas. Dit is hetzelfde in vergelijking tot het joodse kosher vlees (ritueel geslacht) en het moslim halal vlees.
e. Offer jullie ook mensen?
Nee.
f. wat is bezeten raken?
Bezeten raken (of trance), is een staat van bewustzijn waarin de zelfbewustzijn is onderdrukt om het goddelijke in het lichaam toe te laten. Sommige priesters en ook soms een niet-geïnitieerde kan bezeten raken, maar het is niet voorwaarde voor initiatie. In trance raken vindt plaats om direct contact te kunnen hebben met de Orisha. Iemand die de capaciteit heeft om in trance te raken met een Orisha wordt ook wel eens een "caballo" of "paard" genoemd (elegun in lukumi).
g. Waarom branden jullie kaarsen?
Een brandende kaars is een gebed in de vorm van licht en representeert de aanwezigheid van het goddelijke. We steken kaarsen aan om rituelen te openen voor Orisha en voor de voorouders.
h. Waarom moeten vrouwen rokken dragen?
Er zijn traditionele rollen voor mannen en vrouwen in de religie. Vrouwelijke Orishas worden afgebeeld in rokken en mannelijke Orisha in broeken en deze traditie is voortgezet. Ook al is buiten de rituele setting de santero vrij om te dragen wat hij/zij wilt, in een rituele setting wordt deze regel in acht genomen, als respect voor de traditie eren wij de dress code van onze voorouders.
i. Waarom dragen jullie kralen kettingen (elekes) en hebben ze een betekenis?
De multi gekleurde kralen kettingen bevatten de energie van de Orishas en zijn gewijd. Ze geven bescherming aan de drager en dienen ook als herkenning voor mede volgers.
j. Moet men ook die armbanden dragen?
De armbanden (ides) zijn net als de kralen kettingen (elekes) gewijd. Ze representeren de diverse Orishas en dienen voor bescherming.
k. Waarom mag ik die kralen kettingen niet aanraken?
Omdat ze gewijd en dus heilig zijn.
l. Hoe praten of bidden jullie tot Orishas?
We reciteren verschillende gebeden, Oriki genaamd, en voor ons is zang en dans ook een vorm van gebed. In tegenstelling tot het christelijk geloof, bidden en praten wij hardop en niet in onzelf in stilte met in elkaar gevouwen handen.
m. Kan een Orisha mij begrijpen als ik Nederlands spreek?
Orishas verstaan de taal van het hart.
6. DIVINATIE/ WAARZEGGEN /LEZING
a. Wat is Lukumi divinatie?
De Lukumi's gebruiken drie verschillende vormen van divinatie; merindiloggún (16 cowrie schelpen), divinatie met Obi Kokosnoot, en Babalawos divineren met palmnoten (ikin) en de divinatie ketting (okuelle). Door de 16 cowrieschelpen te werpen, afhankelijk van hoe ze vallen, komt er een cijfer uit die gerelateerd is aan een Odu (een vers uit de Corpus). deze Odu heeft betrekking op de situatie van de cliënt op dat moment. Uit de Odu kan men adviezen, taboes, leefregels, ebo voorschrijven en voorspellingen doen voor de cliënt, om de cliënt weer aan te laten sluiten op zijn (spiritueel)pad. Er zijn in totaal 256 combinaties (Odus) mogelijk, die zelf weer verschillende oriëntaties hebben. het systeem is te complex voor nu, om het hier uit te leggen.
b. Wat is het verschil tussen een lezing van een santero, Italero (oriate) en een lezing van een Babalawo?
Santeros and Italeros gebruiken de 16 cowrieschelpen. Er zijn bepaalde Odus die alleen door Babalawos gelezen/geïnterpreteerd kunnen/mogen worden, met de ikin noten of de divinatie ketting.
c. Moet ik tot de religie toetreden om een lezing te krijgen?
Nee Santeros helpen ook cliënten die geen aborishas zijn.
d. Hoe zoek ik iemand uit voor een lezing?
Probeer van iemand met ervaring in de religie een verwijzing te krijgen naar iemand die gekwalificeerd is in de religie om divinatie te doen.
e. Wat zijn de kosten?
De kosten variëren tussen 21 en 50 euro voor 16 cowrie schelpen lezing. Een lezing door een babalawo kan duurder zijn.
f. Wat is ebo?
Ebo is een offer aan de Orisha, dat kan gekookt eten zijn, bloemen, fruit, etc.. Of een dier. Ebos zijn voorgeschreven als "medicijn" voor een bepaald probleem, in een divinatie sessie.
g. Waarom moet ik ebo doen?
Men HOEFT niets, maar als je een lezing hebt gehad en adviezen hebt gekregen over hoe je een situatie kan oplossen, waarvoor een ebo voorgeschreven is, waarom zou je het proces niet afmaken?
h. Wie doet de ebo voor mij als ik geen volger van de religie ben?
De persoon die de ebo heeft voorgeschreven doet de ebo voor je.
i. Hoe kan ik uitvinden wie mijn hoofd Orisha is?
Behalve als je van plan bent om geïnitieerd te worden als priester, is Obatala je hoofd Orisha, de Orisha die alle hoofden bezit. Indien je toetreed tot de religie en je peetouders hebt gevonden wordt als de tijd daar is via divinatie gekeken wie je hoofd Orisha is, met of de cowrieschelpen of door een groep van babalawos in een sessie dat "plante" heet.
7. VRAGEN OVER HET TOETREDEN TOT DE LUKUMI RELIGIE.
a. Wie kunnen/mogen toetreden? Of kunnen alleen latinos of Afrikanen toetreden?
Dat hangt af van de ilé. Sommige ilés zijn voornamelijk latino en spaans sprekend en andere afro-caribisch, maar veel ilés zijn multi-cultureel.
b.Moet ik Spaans leren?
Het helpt wel als je spaans spreekt, vooral als je participeert in een grotere gemeenschap.
c. Moet ik de Yoruba taal leren?
Nee. Je zult Lukumi leren, omdat veel aspecten van de liturgie en rituelen in lukumi/yoruba dialect is. Zoals ook met de liederen. Er zijn priesters die Yoruba hebben geleerd zoals ze dat spreken in Nigeria, maar de Orishas verstaan alle talen.
d. Hoe kan ik toetreden en een peetouder uitkiezen?
Je zou eerst een ile moeten vinden en peetouder(s). Doe eerst een lezing, en wees erop voorbereid. Je vindt ze door rond te vragen ook mogelijk via internet. Voorzichtigheid geboden want iedereen kan zich voordoen als Lukumi priester op het internet, maar vele zijn legitieme priesters. Je moet het verschil leren zien. het beste is om via iemand verwezen te worden.
Drie goede introductieboeken zijn : "Four New World Yoruba Rituals" (engels) door John Mason, "Finding Soul on the Path to the Orisha", door Tobe Melora Correa, en" Santeria", door Joseph Murphy.
Ten tweede; wanneer je wat gelezen/gestudeerd hebt ga dan op zoek naar een ilé of een peetouder. Orisha tradities hebben een gemeente en zijn hiërarchisch. Het is niet een doe-het-zelf traditie, en men kan zichzelf niet initiëren. Dit is een religie met een lijn van afkomst met verschillende niveaus in initiatie en het neemt veel tijd in beslag om de niveaus af te leggen en getraind te worden. Niet iedereen wordt geroepen om priester te worden. Sommige mensen zijn tevreden met het lidmaatschap van een ilé en blijven op het niveau waar ze zijn. Sommigen gaan niet eens zo ver maar komen af en toe, als cliënt/klant om advies te winnen. Wees duidelijk in wat je interesses zijn en wat je wilt. De peetouder wordt je docent en gids en zijn niet je vervangende ouders.
e. Wat zijn de kosten om toe te kunnen treden of lid te worden van een ilé?
Kosten kunnen variëren afhankelijk van de regio. Maar de eerste kostenpost is tijd - je moet veel tijd willen investeren om mee te helpen in ilé functies. Als je besluit om je elekes te ontvangen kunnen de kosten tussen 121 euro tot ongeveer 350 euro zijn, afhankelijk van de regio en gewoonte van een huis.
f. Waarom is niet alles gratis?
Een ilé is een soort "kerk" en een gemeente, en onder andere voor materialen voor rituelen is geld vereist zowel voor de tijd die men kwijt is om het werk te verrichten. de meeste santeros hebben buiten de religie een eigen leven, een full time baan en een gezin en moeten vaak vrij of vakantie nemen, reizenkosten maken, oppas regelen, etc.. etc.. om rituelen en ceremonies voor een ander te kunnen verrichten. Het is daarom gewoontelijk om een "derecho" (honorarium) te vragen voor inwijding, rituelen of ceremonies.
g. Wat zijn de verantwoorlijkheden/plichten van een peetouder tegenover een peetkind ?
Om les te geven en de persoon te begeleiden in de rituelen, protocollen en bij hun spirituele pad. Geen peetouder mag zijn (machts)positie misbruiken en mag geen sexuele relaties hebben met zijn/haar peetkind.
h. Wat zijn de verantwoordelijkheden/plichten van een peetkind tegenover de peetouder?
Om open te staan om te leren, de regels van de ilé te respecteren.
i. moet iedereen een priester worden?
Nee.
j. Wat is een aleyo?
Aleyo betekent "vreemdeling" - maar de term wordt vaak gebruikt voor leden van de religie die niet zijn geïnitieerd als priester. Maar de juiste term daarvoor is "Aborisha".
k. Wat zijn de krijgers?
De krijgers zijn de Orishas Elegguá, Osun, Ogun en Oshossi, die meestal samen ontvangen worden. Dit is een initiatie voor Aborishas,
l. Wat is "half -gezeteld"?
Er bestaat een discussie over deze term- maar sommige ilés zien leden die de kralen kettingen hebben ontvangen en de krijgers als half gezeteld (half gekroond) en staan ze hen toe om te participeren in bepaalde rituelen en bepaalde trainingen te krijgen die niet geschikt zijn voor nieuwkomers.
m. resulteert het toetreden in de religie er toe dat al mijn problemen opgelost zullen worden ?(huwelijk, sexueel, gezondheid, carrière, etc..)
Nee, Nee, Nee.
je leven wordt verrijkt en helpt je om, om te gaan met problemen. De religie biedt advies ter voorkoming van problemen. maar het belangrijkste is, spirituele groei en ontwikkeling en om in harmonie te komen met je eigen levenslot.
n. moet men gedoopt zijn in de kerk om toe te kunnen treden?
Er is sprake van geweest bij zwaar katholiek beïnvloede Lukumi priesters, maar het antwoord is nee, wij hebben onze eigen rituelen/inwijding met water.
o. moet je een katholiek zijn?
Nee ik ken priesters die geen ander geloof hebben, joods zijn, moslim zijn, boedisten en hindu's en het naast de lukumi religie nog beoefenen.
p. als ik een katholiek ben moet ik dan stoppen?
Nee veel mensen doen aan paralel verering/beoefening.
q. Kan ik toetreden als ik een vegetariër ben?
Ja, maar soms moet je kleine stukjes vlees proeven in ritueel.